BEDRIJFSOPVOLGING
Ondernemen is eindig
Voor elke ondernemer breekt een keer de dag aan dat hij moet stoppen. In het meest ongunstige geval komt dit uit de lucht vallen; bijvoorbeeld door onverwachte langdurige ziekte, of door overlijden.
Maar in de meeste gevallen kan een ondernemer zich gelukkig op deze dag goed voorbereiden.
Valt er iets over te dragen?
De vraag die daarbij opkomt is: Valt er iets over te dragen wat een waarde vertegenwoordigt?
Die waarde kan in bedrijfsmiddelen zitten, zoals in rechten, vastgoed of andere bedrijfsmiddelen, maar ook in goodwill en stille reserves.
Goodwill
Een winkel met personeel en een redelijke vaste klantenkring, een stukje overwinst heeft waarde. We spreken dan van zakelijke goodwill.
Het zangduo dat alleen ingehuurd wordt om haar persoonlijke kwaliteiten, kan heel veel geld verdienen, maar die persoonlijke kwaliteiten niet overdragen/verkopen. We spreken dan ook van persoonlijke goodwill. Wanneer het duo stopt eindigt, behalve inkomsten uit mogelijke rechten op teksten en muziek, ook de onderneming.
Stille reserves
Stille reserves is een term die je gebruikt om het verschil tussen de boekwaarde en de werkelijke marktwaarde van een investering aan te geven. Deze reserve zie je niet terug op de balans, vandaar de benaming “stille”.
Voorbeeld. Een pand komt op de balans voor de aanschafwaarde en er wordt ook nog op afgeschreven. De werkelijke waarde is op de balans niet zichtbaar, maar na verloop van tijd in veel gevallen veel hoger dan de balanswaarde.
Waarde van een bedrijf
De waarde van een bedrijf kan op verschillende manieren bepaald worden. We kennen vuistregels, relatief eenvoudige berekeningen en zeer complexe formules.
Waarde niet gelijk aan prijs
Wanneer eenmaal een waarde is berekend, zegt dat nog niets over de prijs die uiteindelijk betaald gaat worden.
De waarde is een inschatting en vervolgens wordt de prijs bepaald door onderhandelingen en ook de positie of wensen van de verkoper en koper.
Een koper die zelf voldoende kapitaalkrachtig is en perse een bepaald marktaandeel wil realiseren, zal bereid zijn meer te betalen dan een koper die veel extern moet financieren.
Regelingen?
Voor een bedrijfsopvolging bestaan diverse regelingen die de fiscale druk bij een overdracht kan uitstellen, of (deels) wegnemen.
Is de onderneming verkoopklaar?
Verkopers denken doorgaans veel positiever over de waarde van hun eigen onderneming dan kopers. Dit is vooral het gevolg van een emotie gecombineerd met een vaak onrealistisch perspectief.
Daarnaast is het erg belangrijk dat een onderneming " "verkoop klaar" wordt gemaakt. Hierbij komen onder andere vragen op als:
- is de structuur wel goed voor een (fiscaal) gunstige overdracht;
- zijn/worden lopende problemen opgelost;
- zijn/worden waarde stuwende factoren voldoende benut?
Opvolging in de familiesfeer
Bij een opvolging in de familiesfeer spelen andere facetten een rol van betekenis.
De mogelijkheid dat de opvolger financieel in staat is de zaak voort te zetten is meestal een belangrijk aspect in de bepaling van de overdrachtsprijs.
Het gevaar dat de fiscus achteraf van mening is dat de overdrachtsprijs niet onder zakelijke omstandigheden tot stand is gekomen en er dus sprake is van schenking is hier reëel aanwezig.
Verkopen is specialistenwerk
Het verkopen van een onderneming van enige waarde is specialistenwerk.
Naast een goede waardering van de onderneming is het van belang dat juridisch goede afspraken worden gemaakt; de juiste zaken worden afgesproken en worden vastgelegd.
Vervolgens moet er onderhandeld worden over een prijs. Voor het welslagen hiervan is het van belang dat de emoties geen hoofdrol spelen. Voor een externe specialist spelen die emoties geen rol.
Due diligence
Bij een verkoop buiten familieverband vindt vrijwel altijd een boekenonderzoek plaats onder de naam "due diligence" (gepaste zorgvuldigheid).
Dit gebeurt om de juistheid van de gepresenteerde informatie vast te stellen. Het gaat dan niet alleen om de cijfers, maar ook om juridische kwesties.
Als koper wil je zeker weten dat er er na overname geen lijken uit de kast komen, waarop je niet gerekend hebt.
Onze inbreng
Bij het inschakelen van een specialist is onze rol voornamelijk ondersteunend.
Daarnaast spelen we dikwijls een rol in het fiscale proces bij een bedrijfsopvolging in familieverband. Wij onderhandelen dan bijvoorbeeld met de Belastinginspecteur over een redelijke prijs. Of we geven verkoper en koper inzicht in de fiscale consequenties, dan wel geven we adviezen over belastingbesparende mogelijkheden.